Zülkarneyn Aleyhisselam Peygamber mi?

Kur’an-ı Kerim’de zikredilen Zülkarneyn Aleyhisselam peygamber mi yoksa bir veli midir?

Zülkarneyn Aleyhisselâm, Kur’an’da kendisine büyük güç ve imkân verildiği bildirilen kişidir.

ZÜLKARNEYN ALEYHİSSELAM PEYGAMBER Mİ VELİ MİDİR?

Tefsir ve tarih kaynaklarında Zülkarneyn Aleyhisselâm’ın asıl ismi, nesebi, ne zaman ve ne kadar yaşadığı gibi konularda çok farklı bilgiler verilir.

Hz. Zülkarneyn’in peygamber mi yoksa velî mi olduğu ihtilâflıdır. Bazı âlimler Zülkarneyn Aleyhisselâm’ı “peygamber”, bazıları ise “sâlih bir kul” diye niteler.

Esasen Kur’an’daki ifadeler ışığında Hz. Zülkarneyn’in peygamber değil ilim, hikmet ve adalet sahibi bir hükümdar olduğunu söylemek daha isabetlidir. Nitekim âlimlerin çoğunluğunca sahih kabul edilen görüş de bu yöndedir. (Ali b. Muhammed el-Hâzin, Lübâbü’t-teʾvîl, III, 209-213.)

Zülkarneyn lakabı “cihangir, cihan hükümdarı” gibi bir mâna ifade eder. (Taberî, Câmiʿu’l-beyân, VIII, 271)

Zülkarneyn Aleyhisselâm’ın ilk iki seferinden söz eden âyetlerde “mağribe’ş-şems” (el-Kehf 18/86) ve “matlia’ş-şems” (el-Kehf 18/90) terkipleri geçer. Bu terkipler, Zülkarneyn Aleyhisselâm’ın doğu ve batı istikametindeki seferleri sırasında ulaşabildiği en son noktaya işaret eder.

Zülkarneyn Aleyhisselâm, Batı istikametindeki ilk seferinde karşılaştığı bir halka zulümden/şirkten sakınma, Allah’a iman, sâlih amel ve güzel mükâfat gibi dinî-ahlâkî tebliğlerde bulundu. Ardından Doğu istikametinde ikinci bir sefere çıktı ve bu sefer sırasında kendilerini güneşten koruyacak gölgelikleri bulunmayan başka bir kavimle karşılaştı.

Daha sonra muhtemelen Kuzey’deki dağlık bir bölgeye üçüncü bir sefer düzenledi. Bu sefer sırasında Ye’cûc ve Me’cûc diye anılan fesatçı ve saldırgan bir kavim veya kavimlerden şikâyetçi olan bir halkla karşılaştı, onların isteği üzerine o bölgedeki bir geçide demir kütleler ve bakırı eritmek suretiyle sağlam bir set inşa etti. Ye’cûc ve Me’cûc’u hapsetti. (DİA’dan derlenmiştir)